Deniz, Ada, Özgürlük Dokuz Ada Bir Deniz
Şili hükümeti Paskalya Adası’nın doğal çevresini ve ada mirasını korumak amacıyla adaya gelen turistlere kısıtlama getireceğini duyurdu. RapaNui halkının yaptığı yaklaşık 900 adet Moai anıtsal taş heykelleriyle ünlü Easter Island-Paskalya Adası’na yönelik kısıtlama ve koruma önlemleri Şili Devlet Başkanı Sebastian Pinera tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi. Adaya gelen turistlerin ve ada halkından olmayanların girişine, rezervasyon şartlarına ve kalış süresine kısıtlama getiren uygulama, her yıl yüzbinlerce ziyaretçi tarafından akına uğrayan adanın tahrip olmaya başlayan hassas ekosistemini ve kültürel varlıklarını korumayı amaçlıyor.
Şili Anakara’sının 3500 kilometre doğusunda bulunan adaya giden ilk Avrupalı 1722 yılındaki ziyaretiyle Hollandalı Jacob Roggeveen olmuş, ada 1888 yılında Şili tarafından ilhak edilmişti. O günden bu yana giderek artan bir yoğunlukta turist ve yatırımcı ziyareti patlaması yaşayan Paskalya Adası’nın kalıcı nüfusu 2017 sayımına göre 7.750 kişi olmasına rağmen, bu sayının bir kaç yıl içinde iki katına çıktığı belirtiliyor. Yaz aylarında onbinlerce ziyaretçinin akın ettiği adada, bu durum temel hizmetlerde büyük aksamalara yol açarken, emlak fiyatlarındaki büyük artışın yanısıra suç oranlarındaki ve aile içi şiddet vakalarındaki patlama da dikkat çekiyor.
On yıl önce Paskalya Adası’nda kişi başına üretilen yıllık atık miktarı 1,4 ton seviyesindeyken aynı rakamın geçtiğimiz sene 2,5 ton olarak gerçekleşmesi ve adanın çöplerle birlikte anılır olması da bu kararın alınmasındaki önemli etkenlerden biri durumunda.
Adada her cuma günü, üç ton atık karton yüklü bir kargo uçağı, Pasifik boyunca binlerce kilometre uzaktaki Şili anakarasına bağlı Paskalya Adası’ndan kalkıyor. Her ayın ilk Perşembe günü, geri dönüşüm için iki ton atık plastik ve alüminyum Şili’ye taşınıyor. Günde yedi ton atık üreten Paskalya Adası turizmi 64 kilometrekarelik bir adada büyük bir çöp toplama krizi yaratıyor.
Adanın yerel yöneticileri, Paskalya Adası’nda 2018-2025 yılları arasında 32 ton karton, 18 ton plastik, 12 ton alüminyum kutu ve dokuz ton atık cam “üretileceğini” tahmin ediyor. Belediye’nin çevre konseyi şefi Varoia Ike, adanın atıklarının sadece beşte birinin geri dönüşüm için gönderildiğini söylüyor. Geriye kalan çöpün yüzde 80’i ise adanın tek çöplüğüne gidiyor.
https://www.dw.com/en/chile-moves-to-protect-easter-island-by-limiting-tourism/a-44920031
https://www.dw.com/en/easter-island-the-tourists-and-the-garbage/a-19549563
