Deniz, Ada, Özgürlük Dokuz Ada Bir Deniz
İstanbul adalarındaki tamamı ruhsatsız ve kaçak durumdaki İDO iskeleleri, İBB ve ÇŞB’nin düzenlemeleriyle yasallaştırılıyor. Ada mimarisine, doğal ve kültürel yaşamına, sahil bantlarındaki öngörünüme tamamen aykırı olarak 1990’lı yıllarda inşa edilen ve yılın büyük bir bölümünde sefer yokluğu nedeniyle kullanılmayan İDO iskelelerini yasal çerçeve içine almak için hazırlanan plan değişiklikleri tek tek askıya çıkıyor.
Bu gelişme karşısında Adalar Savunması, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 03.05.2016 tarihinde onaylanarak 11.05.20016 tarihinde askıya çıkarılan Heybeliada İDO İskelesi için gündeme getirilen plan değişikliğine itiraz etti. Heybeliada “Deniz Otobüsü İskelesi” amaçlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı değişikliği kapsamında İBB ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gündeme getirilen değişiklik, uzun süredir yasadışı konumdaki iskeleyi sahil bölgesinde kalıcılaştırmayı hedefliyor.
Yılda sadece 3 ay aktif olarak kullanılan, adanın sahil, karşılama ve öngörünüm bölgelerinde çevresel ve görsel kirliliğe neden olan İDO iskelesi aynı zamanda adadaki iskele enflasyonunun da en çarpıcı örneklerinden biri olarak tanınıyor. Geçmiş yıllarda ada halkının denize girmek, balık tutmak, eğlenmek ve denizden faydalanmak amacıyla yaygın olarak kullandığı iskele bölgesi, son 20 yılda yapılan dolgu, düzenleme ve kaçak iskele yapılarıyla ada halkının denizle ilişkisini koparan düzenlemeler yaşadı. Ada halkının neredeyse tamamının karşı olduğu ve yıkılmasını talep ettiği İDO iskelesi sözkonusu yeni düzenlemeyle birlikte kalıcılaşıyor.
Benzer plan değişiklikleri Burgazada, Kınalıda ve Büyükada için de geçtiğimiz günlerde askıya çıktı. Adalar Savunması’nın Heybeliada İDO iskelesi için hazırlayarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul İl Müdürlüğü’ne verdiği itiraz dilekçesi şu şekilde:
08.06.2016
İSTANBUL VALİLİĞİ
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü,
Konu: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 03.05.2016 tarihinde onaylanarak 11.05.20016 tarihinde askıya çıkarılan İstanbul İli, Adalar İlçesi, Heybeliada “Deniz Otobüsü İskelesi” amaçlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı değişikliğine itiraz.
İlgi: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın NİP-18261 ve UİP-1820,1 plan işlem numaralı 11.05.2016-09.06.2016 askı tarihli Heybeliada “Deniz Otobüsü İskelesi” amaçlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği.
İstanbul ve Marmara Denizi’nin ekolojik, kültürel ve tarihi yaşamı için vazgeçilmez önemi olan, bu nitelikleri Kültür ve Turizm Bakanlığı Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu’nun 31.03.1984 tarih ve 234 sayılı kararı ile sit alanı bütünü olarak ilan edilerek onaylanan Adalar İlçesi son yıllarda kontrolsüz bir yapılaşma, düzensiz bir planlama ve dağınık bir kurumlararası yönetim süreci yaşamaktadır. Bu nedenle Adalar’ın sahip olduğu ekolojik, kültürel ve tarihi nitelikler erozyona uğramakta, çeşitli kurumlar tarafından yapılan değişik planlar ve uygulamaları Adalar’daki doğal ve kültürel yaşamı tahrip etmektedir.
Bu uygulamalar sonucunda Adalar halkı sahip olduğu doğal, kültürel ve tarihi değerleri korumak için özen göstermekte, Adaların her tür tahribata karşı savunulması ve Adalar üzerinde yaşayan halka sorulmadan gündeme getirilen plan ve uygulamalar karşısında Adalar’ın korunması için büyük bir hassasiyet taşımaktadır. Heybeliada da son yıllarda en büyük tahribata uğrayan, orman, plaj ve sahil bölgeleri tehdit ve yıkım altında olan adalarımızdan biridir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Adalar İlçesi Heybeliada Deniz Otobüsü İskelesi’ne dair 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı değişikliği teklifi bu görüşler ışığında incelenmiş ve aşağıdaki hususlarda itirazlar gündeme getirilmiştir.
İTİRAZ GEREKÇELERİ
- Adalar İlçesi Heybeliada mahallesi ön görünüm bölgesi sınırları içinde halihazırda aktif olarak kullanılan Şehir Hatları İşletmeleri, İDO, Mavi Marmara, Prenstur, Kum İskelesi, Yük İskelesi ve Deniz Lisesi iskeleleri olmak üzere 7 adet iskele bulunmaktadır. Bunların dışında adanın çeşitli bölgelerinde askeri ve sivil amaçlarla kullanılan, irili ufaklı 5 iskele daha bulunmaktadır. Bu iskeleler ve kullanım biçimleri Heybeliada deniz trafiğini bir kaosa, iskele enflasyonuna ve karmaşaya sürüklemektedir. Bu çapta bir iskele yoğunluğu ve dağınıklığı adanın deniz trafiğini olduğu kadar kıyı ekosistemin, deniz altı flora ve faunasını ve deniz yaşamını da olumsuz yönde etkilemektedir.
- 1990’lı yıllara kadar ada halkının denize girmek ve denizden yararlanmak için aktif kullandığı sahil bandında 1990’lı yıllardan itibaren gündeme gelen iskele yoğun uygulama günümüzde ada halkının sahil bölgesinde denizle olan bütün ilişkisi koparmıştır. Bugün kentsel sit alanı ve kıyı kullanım alanı olan öngörünüm sahil bölgesi ada yaşantısına, geleneklerine ve kültürüne tümüyle uzak bir yolcu ve malzeme indirme – taşıma bölgesi haline getirilmiştir.
- 1994-1995 yıllarında herhangi bir ruhsatı olmadan İBB tarafından verilen izinle Heybeliada öngörünüm bölgesine inşa edilen İDO iskele ve hizmet binaları, adadaki mevcut iskele yoğunluğunu arttırmıştır. Yılda 3 ay kullanılmasına rağmen sahil bölgesinin çok büyük bir bölümünü kaplayan, öngörünümü büyük ölçüde bozan ve deniz kullanımını olumsuz etkileyen İDO iskele ve hizmet binaları ada halkının yoğun şikayet ve endişe kaynaklarından biri durumundadır.
- Doğal, tarihi ve arkeolojik sit alanı olarak koruma altındaki Heybeliada’daki mevcut iskele yapıları adanın doğal, tarihi ve kültürel yapısıyla uyumsuz, dağınık ve sit alanı niteliklerini bozucu niteliktedir. Sahil öngörünüm bölgesinin kentsel sit alanı ve kıyı kullanım alanı bölgelerinde kalan mevcut İDO iskelesinin ada mimarisine, kentsel-kültürel doğasına aykırı olduğu ve kentsel dokuyu bozduğu, kıyı kullanımını tamamen engellediği görülmektedir.
- Heybeliada’daki öngörünüm, kentsel sit alanı ve kıyı kullanım alanı bölgelerindeki iskele yoğunluğu ve dağınıklığının ortadan kaldırılarak mevcut Şehir Hatları İskelesi’nin teknik ve fiziki şartlarının İDO araçlarının da kullanımına uygun şekilde düzenlenmesi ve deniz ulaşımının bir ya da iki iskele noktasında birleştirilmesi kamu çıkarı açısından zorunlu görünmektedir.
Tüm bu nedenlerle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından NİP-18261 ve UİP-1820,1 plan işlem numaraları ile 03.05.2016 tarihinde onaylarak askıya çıkarılan Heybeliada “Deniz Otobüsü İskelesi” amaçlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği’nin iptalinin gereğini arz ederim.
İmzalar
